ZAGADNIENIA 1. Zwierzêta jajorodne, ¿yworodne i jajo¿yworodne. 2. Nazwy komórek rozrodczych cz³owieka. 3. Funkcje narz±dów z których zbudowany jest uk³ad rozrodczy mêski i ¿eñski. 4. Nazwy narz±dów rozrodczych mêskich i ¿eñskich. 5. Jak± funkcjê pe³ni ³o¿ysko i pêpowina? 6. Etapy rozwoju cz³owieka. U³ó¿ w kolejno¶ci. Ile dany etap trwa? 7. Zmiany zachodz±ce w organizmie dziewcz±t i ch³opców w czasie dojrzewania. 8. Kiedy osi±gamy dojrza³o¶æ fizyczn±? 9. Kiedy osi±gamy dojrza³o¶æ psychiczn±? 10. Co nazywamy rozmna¿aniem? 11. Na czym polega rozmna¿anie p³ciowe ? 12. Na czym polega rozmna¿anie bezp³ciowe? 13. Jaka p³eæ mo¿e mieæ cz³owiek? 14. Ile czasu trwa ci±¿a u cz³owieka? 15. Porównaj plemnik i komórkê jajow±. 16. Wyja¶nij pojêcie zap³odnienie. Gdzie dochodzi do zap³odnienia u cz³owieka? 17. Gdzie odbywa siê rozwój zarodkowy i p³odowy cz³owieka? 18. Jak nazywa siê moment w którym dziecko opuszcza organizm matki?
Przyk³adowe pytania: 1. Podkre¶l zwierzêta jajorodne: ¿ó³w, mysz, karp, ropucha, wielb³±d, lis, papuga. 2. U³ó¿ we w³a¶ciwej kolejno¶ci etapy rozwoju dziecka: poniemowlêcy, szkolny, przedszkolny, niemowlêcy, noworodkowy. 1......................................2............................................3..................................... 4.......................................5...................................................... 3. Podaj nazwê komórki rozrodczej mêskiej: ...................................................... 4. Wymieñ ¿eñskie narz±dy rozrodcze .................................................................................................................................................................................................................................................................. 5. Uzupe³nij zdania: ¯ycie nowego organizmu rozpoczyna siê po³±czeniem komórki jajowej z plemnikiem. Proces ten nazywamy .................................................... Zarodek cz³owieka rozwija siê w ....................................................... . Zarodek po³±czony jest z matk± ................................................. .
6. Porównaj w tabelce komórki rozrodcze ¿eñskie i mêskie. Plemnik Komórka jajowa wielko¶æ ..................... ....................... kszta³t .................... ...................... ruch ..................... ......................
7. Jakie zmiany zachodz± w okresie dojrzewania w organizmie a)dziewczynek ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... b)ch³opców ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 8. Dopasuj nazwê narz±du do odpowiedniego opisu. Narz±dy: j±dra, , nasieniowód, pr±cie. ...................................... - droga plemników ...................................... - wprowadzanie plemników do dróg rodnych kobiety ...................................... - wytwarzanie plemników Narz±dy: macica, pochwa, jajniki, jajowód. ...................................... - dojrzewanie komórki jajowej ...................................... - miejsce rozwoju zarodka ...................................... - miejsce zap³odnienia ...................................... - miejsce wprowadzenia plemników 9. Wstaw brakuj±cy wyraz. Dojrza³o¶æ ................................................ osi±gamy wtedy, gdy wiemy, jak w ka¿dej sytuacji mamy post±piæ i stajemy siê odpowiedzialni za nasze czyny. 10.. Uzupe³nij zdania. ¯ycie nowego organizmu rozpoczyna siê od po³±czenia komórki jajowej z plemnikiem. Proces ten nazywamy ……………………… i zachodzi on w ……………………………….. .Zarodek cz³owieka rozwija siê w ……………………………………. I po³±czony jest z ³o¿yskiem za pomoc± ……………………………… Przez ³o¿ysko dziecko dostaje…………………….. i ………………………………. 11. Obok podanych cech napisz kobieta lub mê¿czyzna (lub kobieta i mê¿czyzna). • Szerokie biodra - ………………………………………………. • Ow³osienie w okolicy narz±dów p³ciowych - …………………… • Miesi±czka - …………………………………………………….. • Mutacja g³osu - ………………………………………………….. • Zarost na twarzy - ……………………………………………….. • Rozwój gruczo³ów piersiowych - ……………………………… • Silny rozwój ramion - ……………………………………………
12. Podkre¶l te czynniki, które wp³ywaj± na rozwój psychiczny cz³owieka w okresie dojrzewania (czynników, które wp³ywaj± na rozwój fizyczny nie podkre¶laj). • Uprawianie sportu • Akceptacja i mi³o¶æ w rodzinie • Nauka • Prawid³owe od¿ywianie • Codzienna higiena cia³a • ¯ycie kole¿eñskie • Praca fizyczna • Obcowanie z kultur± i sztuk±
13. Uzupe³nij zdania: W rozmna¿aniu ……………………………. nastêpuje po³±czenie dwóch komórek rozrodczych – komórki jajowej i plemnika W rozmna¿aniu …………………………….. jeden organizm daje pocz±tek dwu lub wiêkszej liczbie potomków takich samych jak on. 14. a) Kiedy osi±gamy dojrza³o¶æ fizyczn±? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… b) Kiedy osi±gamy dojrza³o¶æ psychiczn±? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 15. Uzupe³nij zdania: a) Zdolno¶æ do wydawania potomstwa na ¶wiat - to ………………………………… b) Po³±czenie komórki jajowej z plemnikiem nazywamy …………………………… c) W rozmna¿aniu ………………………………………….. jeden organizm daje pocz±tek dwu lub wiêkszej liczbie potomków takich samych jak on. W rozmna¿aniu tym nie bior± udzia³u komórki rozrodcze. d) Dziewczynki to p³eæ ………………………………. a ch³opcy to p³eæ …………………………………………. e) cz³owiek rozmna¿a siê ……………………………….. (bezp³ciowo/p³ciowo) f) Ci±¿a u cz³owieka trawa …………………………….. 16. Z podanych zwierz±t wybierz i podkre¶l te, które s± jajorodne: wilk, papuga, karp, mieczyk, chomik, pies, motyl, kozica, pies 17. Podaj nazwy komórek rozrodczych cz³owieka. Komórka rozrodcza ¿eñska - ………………………………………. Komórka mêska - …………………………………………… 18. Do podanych funkcji narz±dów dopisz obok nazwê narz±du, który tê funkcjê pe³ni. ……………………..……………… - miejsce rozwoju zarodka …………………………….………. - to miejsce w którym dochodzi do zap³odnienia ……………………………………… - wytwarzaj± plemniki
19. Przez ³o¿ysko i pêpowinê dziecko od swojej mamy otrzymuje …………………………………….….... i …………….…………………………. . 20. U³ó¿ w kolejno¶ci podane wyrazy (od najwcze¶niejszego etapu ¿ycia) okres szkolny, noworodek, p³ód, dojrzewanie, okres poniemowlêcy, zarodek, okres przedszkolny, niemowlê, zap³odnieni,. 1) zap³odnienie 2)…………………………………… 6)……………………………………… 3)…………………………………… 7)……………………………………… 4)…………………………………… 8)………………………….………… 5) ……………..…………………… 9) dojrzewanie 21. Wpisz w odpowiednie miejsca nazwy podanych narz±dów rozrodczych: jajniki, jajowody, j±dra, nasieniowody, pochwa, pr±cie, macica. a) narz±dy rozrodcze mêskie: .................................................................................................................... b) narz±dy rozrodcze ¿eñskie - .................................................................................................................
|